Đế chế thứ hai bắt đầu từ năm 1830 khi Pháp xâm chiếm Algérie, cuộc xâm lăng kéo dài 17 năm. Trong khoảng thời gian 1861-1867, hoàng đế Napoléon III muốn biến México thành một đất bảo hộ, nhưng sau nội chiến Hoa Kỳ, Tổng thống 17 của Hoa Kỳ là Andrew Johnson dùng học thuyết Monroe mà cấm cản nên Pháp bỏ ý định này. Chính quyền Napoléon III cũng cho quân xâm chiếm Nam Kỳ (Việt Nam) vào những năm 1867-1874, và năm 1863 đặt chế độ bảo hộ trên đất Campuchia.

Lập ra Đông Dương

Napoleon III cũng tìm cách gia tăng ảnh hưởng ở Đông Nam Á. Một yếu tố quan trọng trong quyết định của ông ta là sự tin tưởng của Pháp sẽ chỉ là cường quốc hạng nhì nếu không lan rộng ảnh hưởng ở Đông Á. Người Pháp cũng cho là họ có nghĩa vụ phải khai hóa thế giới.[23]

Những nhà truyền đạo người Pháp đã hoạt động ở Việt Nam từ thế kỷ XVII, khi nhà tu Dòng Tên Alexandre de Rhodes mở một cơ sở truyền đạo ở đây. Năm 1858 vua Việt Nam cảm thấy bị đe dọa bởi ảnh hưởng của người Pháp và tìm cách đuổi các nhà truyền đạo. Napoleon III đã gởi một lực lượng hải quân với 14 tàu có đại bác, mang theo 3 ngàn lính Pháp và 3 ngàn lính người Philippines được cung cấp bởi Tây Ban Nha, dưới sự lãnh đạo của Charles Rigault de Genouilly, để bắt buộc triều đình Nguyễn phải chấp nhận các nhà truyền đạo và ngưng ngay việc ngược đãi người Công giáo Rôma. Vào tháng 9 năm 1858 lực lượng xâm lăng Pháp đã không chiếm được cảng Đà Nẵng, vào tháng 2 năm 1859, họ di chuyển về phía Nam và đánh chiếm Gia Định. Triều đình nhà Nguyễn bị buộc phải nhường 3 tỉnh cho Pháp và phải cho người Công giáo truyền đạo tự do. Quân đội Pháp sau đó đã rút lượng lớn quân khỏi Việt Nam tiến sang Trung Quốc, nhưng sau hiệp ước Thiên Tân năm 1862, họ trở lại. Nhà vua bị buộc phải mở các cảng ở An Nam (Trung Kỳ) và Tonkin (Bắc Kỳ), và toàn thể Cochinchina trở thành lãnh thổ Pháp vào năm 1864.

Năm 1863, vua của Campuchia, Norodom, mà được đưa lên nắm quyền bởi chính phủ Thái Lan, chống lại người đỡ đầu và tìm sự bảo vệ bởi người Pháp. Vua Thái Lan đã trao quyền lực đối với Campuchia cho Pháp, đổi lại họ được 2 tỉnh của Lào, mà Campuchia đã nhượng cho Thái Lan. Năm 1867, Campuchia đã chính thức trở thành một nước bảo hộ của Pháp.

Đế quốc Pháp thứ hai bành trướng mạnh nhất sau Chiến tranh Pháp-Phổ 1870-1871 và trong thời Đệ Tam Cộng hòa (1871-1940). Sau khi chiếm Nam Kỳ làm thuộc địa, Pháp từ từ tiến ra Bắc Kỳ (1884) và Trung Kỳ (1885) để lập ra chế độ bảo hộ. Cộng hai đất này với Campuchia và Nam Kỳ, Pháp đã lập ra Đông Dương thuộc Pháp năm 1887 (năm 1893 thêm Lào và năm 1900 thêm Quảng Châu Loan). Năm 1849, Pháp chiếm thêm một khu nhượng địa ở Thượng Hải cho đến năm 1946.

• Chiếm đóng Sài Gòn bởi Charles Rigault de Genouilly 18.2.1859, vẽ bởi Antoine Morel-Fatio.
• Napoleon III tiếp đón đại sứ Thái Lan tại cung điện Fontainebleau 1864.

Châu Phi

Ảnh hưởng Pháp cũng lan tràn sang Bắc Phi, thiết lập bảo hộ ở Tunisia năm 1881 (Hiệp ước Bardo). Dần dần lan tràn khắp Bắc, Tây, và Trung Phi trong cuối thế kỷ XIX (gồm các quốc gia ngày nay là Mauritanie, Sénégal, Guinée, Mali, Bờ Biển Ngà, Bénin, Niger, Tchad, Cộng hòa Trung Phi, Cộng hòa Congo), và một thuộc địa nhỏ ở bờ biển Đông Phi là Djibouti. Một cuộc viễn chinh có tên là Sứ mệnh Voulet-Chanoine được gửi đến Sénégal năm 1898 hầu chinh phục khu lòng chảo Tchad và thống nhất tất cả các thuộc địa Pháp ở Tây Phi.